انتظار واقعی
انسان از چیزی یا کسی پاسداری میکند یا انتظار آن را میکشد که او را بشناسد و نسبت به او معرفت داشته باشد. اگر شناخت و معرفت، صحیح و شایسته باشد انتظار نیز واقعی خواهد بود. از این جهت انسان در عصر غیبت یا منتظر واقعی است یا گرفتار جاهلیت و عدم شناخت و معرفت صحیح؛ زیرا:
«لم تخلُ الأرض منذ خلق الله آدم من حجة لله فیها، ظاهر مشهور، أو غائب مستور ولا تخلو إلی أن تقوم الساعة من حجة لله فیها ولولا ذلک لم یعبد الله»[1]
از خود امام عصر (علیهالسلام) نیز رسیده است که: من مایه امنیت اهل زمین هستم چنانکه ستارگان مایه امنیت برای اهل آسمان هستند: «إنّى لأمان لأهل الأرض کما أنّ النجوم أمان لأهل السماء»[2].
بنابراین، در تمام اعصار از جمله این عصر حجت الهی در میان بندگان او حضور دارد، از این رو شیعه معتقد است که مهدی موعود متولد شده و زنده و حجت عصر است. این که گاهی تعبیر به «مهدی موعود موجود» میکنیم، سرّش همین است وگرنه اصل موعود بودن مهدی مورد قبول بسیاری از فِرَق است. آنچه که شیعه اثناعشری را از دیگران ممتاز میکند اعتقاد به موجود بودن مهدی موعود است.
شیعه و سنی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل کردهاند: هر کس که بدون شناخت امام زمان و حجت عصر خودش بمیرد به مرگ جاهلیت مرده است: «من مات ولم یعرف إمام زمانه مات میتة الجاهلیة»[3]
سفارش همه انبیای الهی این است که سعی کنید مسلمان بمیرید. چنانکه قرآن کریم از زبان خلیل حق تعالی و یعقوب (علیهماالسلام) نقل کرده است که به فرزندان خود سفارش کردند سعی کنید مسلمان بمیرید: (ووصّی بها إبراهیم بنیه ویعقوب یا بُنیّ إنّ الله اصطفی لکم الدین فلا تموتنّ إلاّ وأنتم مسلمون)[4].
خدای سبحان به مؤمنان نیز سفارش میکند تا میتوانید تقوا پیشه کنید و همت شما این باشد که مسلمان بمیرید: (یا أیّها الذین امنوا اتقوا الله حقّ تقاته ولا تموتنّ إلاّ وأنتم مسلمون)[5]. پس همه موظفند که مسلمان بمیرند.
از آنجا که مرگ عصاره زندگی است و هر کسی آنگونه میمیرد که زندگی کرد، اگر مرگ کسی جاهلی باشد معلوم میشود زندگی او جاهلانه بوده است؛ چون ممکن نیست کسی زندگی عاقلانه داشته باشد ولی به مرگ جاهلیت بمیرد.
بنابراین، اگر کسی امام زمانش را نشناسد نه تنها مرگش مرگ جاهلی خواهد بود بلکه حیات او نیز حیاتی جاهلانه خواهد بود[6].
اگر کسی امام زمان خودش را درست بشناسد میفهمد تمام کارها در دست او که مظهر (هو قائم علی کلّ نفْسٍ بما کسبت)[7] است قرار دارد، در نتیجه از زندگی و حیات جاهلی رهیده، به حیات معقول رسیده و منتظر واقعی آن حضرت خواهد بود.
تذکر: منظور از شناخت امام زمان (علیهالسلام) تنها شناخت شناسنامهای و تاریخی آن حضرت نیست که انسان بداند نامش چیست و فرزند کیست، در چه عصری زندگی میکرده و...، بلکه مراد شناخت امامت، اعتقاد به ولایت و معرفت به شخصیت امام است و افزون بر آن اطاعت نیز لازم است. وگرنه حاکمان برخاسته از سقیفه، طاغوت شام، فاجعهآفرینان انسانیتکُش کربلا، هارون الرشید، مأمون و... بیش از هر کس دیگری امامان عصر خویش را میشناختند.
[1] ـ بحار، ج 52، ص 92
[2] ـ همان.
[3] ـ بحار، ج 32، ص 321 و 331
[4] ـ سوره بقره، آیه 132: ابراهیم و یعقوب فرزندانشان را به آیین الهی سفارش کردند و گفتند: فرزندان من دین اسلام را خدا برای شما برگزید، پس تلاش کنید تا مسلمان بمیرید.
[5] ـ سوره آل عمران، آیه 102. این آیه نشان میدهد که تقوای الهی حدّی ندارد، این مسیری است که تا پای دار پایداری میخواهد و تا قطع قدم، ثبات قدم میطلبد. از باده مغز تر کن و آن یار نغز جو تا سر رود به سر رو، تا پا به پا بپو تقوای الهی نظیر صبر، تسلیم، رضا، توکل و امثال آن نیست که درجهای در قبال سایر درجات باشد، بلکه کمالی است که با همه این درجات همراه است.
[6] ـ البته ممکن است کسی به صورت ظاهر در خدمت قرآن کریم باشد، در مسجد پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و حتی پشت سر یا جای او نماز بخواند ولی حیاتش حیات جاهلی باشد. چنانکه صدیقه کبری، فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) در احتجاج خود خطاب به اینگونه افراد فرمود: «أفحکم الجاهلیة تبغون ومن أحسن من الله حکماً لقوم یوقنون؟ أفلا تعلمون؟ بلی، قد تجلّی لکم کالشمس الضاحیة: أنّى ابنته»؛ آیا حکم جاهلیت را طلب میکنید و خواستار آن هستید؟ برای کسانی که اهل یقین هستند، داوری چه کسی از داوری خدا بهتر است؟ (برگرفته از آیه 50 سوره مائده). آیا نمیدانید من چه کسی هستم؟ بله، برای شما مثل آفتاب نورافشان روشن است که من دختر آن بزرگوار (رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)) هستم(احتجاج، ج 1، ص 267، خطبه فدکیه).
[7] ـ سوره رعد، آیه 33
